Kopaonik
Kopaonik, najveci planinski masiv u Srbiji, pruža se
pravcem od severozapada ka jugoistoku u dužini od oko80
km, dosežuci u srednjem delu širinu od oko 40 km.
Najviši deo je prostrana površ Ravni Kopaonik, oko
koje se dižu Suvo Rudište sa Pancicevim (Milanovim)
vrhom (2017 m) na kome je Pancicev mauzolej, Karaman
(1934 m), Gobelja (1834 m) i dr. Jugoistocno od Suvog
Rudišta greben Kopaonika je sužen i rasclanjen u niz
plasastih uzvišenja: Cardak (1590 m), Šatorica (1750 m)
i Oštro koplje (1789 m), izmedu kojih su
široke presedline.
Kopaonik ima subalpsku klimu. Zbog blizu 200 suncanih
dana godišnje Kopaonik s pravom nosi naziv
"planina sunca". Hladni i teži vazduh krece se okolnim
dolinama i kotlinama, tako da zimske temperature nisu
mnogo niske (srednja godišnja temperatura
Ravnog Kopaonika je 3,7s C). Sneg pada od kraja novembra
i zadržava se do maja, odnosno prosecno 159 dana
godišnje.
Kopaonik je dobio ime zbog rudnih bogatstava
kojima raspolaže i koja su se ovde od davnina kopala.
Vulkanska atraktivnost i proboji vrelih mineralnih
rastopa izazvali su promene na okolnim stenama i tako
je nastala "Kopaonicka rudna oblast" sa âelikim brojem
rudnika, u kojima su se kopali gvožde, olovo i cink.
Kopaonik preko cele godine nudi idealne uslove za
aktivan odmor i predstavlja naš najveci i najpoznatiji
skijaški centar. Na prostoru Ravnog Kopaonika nalazi se
veliki turisticki centar, sa brojnim smeštajnim
kapacitetima, sistemom ski staza i žicara i ostalom
turistickom infrastrukturom. Drugi turisticki centar
nalazi se kod sela Brzece, na istocnoj padini Kopaonika.
Skijaški tereni nalaze se na nadmorskoj visini
od 1.650 do 2.017 m i svrstavaju se u terene prve
kategorije. Turisticki centar raspolaže mrežom od
22 žicare, povezane u jedinstven sistem, 4 decija lifta
i opremljen je za sve kategorije skijaša. Ukupna dužina
žicara iznosi 17.222 m, dok je dužina ski staza 44 km.
Kapacitet sistema je 13.520 skijaša na sat. Gostima je
na raspolaganju 20 km staza za nordijsko skijanje, a na
lokaciji Crvene bare uredene i markirane su staze
od 3, 5 i 10 km. Postoji mogucnost iznajmljivanja ski
opreme i ski servisa, i kao posebne atrakcije,
motornih sanki.
Na Kopaoniku se organizuju pešacki izleti
(do izvora Metode i Semeteškog jezera), izleti
planinskim biciklom, škole košarke, tenisa, jahanja,
engleskog jezika. Tu su i raznovrsni programi za decu,
programi za mršavljenje i sticanje kondicije, a brojni
sportski tereni idealni su za pripreme sprotskih ekipa.
Zbog velike razudenosti reljefa Kopaonik pruža idealne
uslove za paraglajding.
U neposrednoj blizini Kopaonika nalaze se banje
Jošanicka, Lukovska, Kuršumlijska (u samom podnožju),
odnosno nešto udaljenije su Vrnjacka, Mataruška
i Sijarinska banja, sa bogatim termalnim izvorima.
Na samom Kopaoniku postoje mineralni izvori:
izvor niskoradioaktivne vode "Krcmar" na
visini od 1.700 m i "Marine vode" (1.950 m).
Istorijski znacaj kopaonicke oblasti kao središta
srpske srednjovekovne države obeležavaju ostaci
utvrdenih gradova na visovima u predgorju centralnog
masiva (Zvecan, Koznik, Maglic), rudarskih naselja
(Stari trg, Novo brdo) i crkve i manastiri
(Gradac, Pavlica, Studenica, Žica, Sopocani),
zadužbine srpskih vladara, koji se nalaze u podnožju
kopaonickog masiva.